روستا و پل تاریخی صلوات آباد
نگاهی به تاریخچه و کارکردهای روستای صلوات آباد از بخش مرکزی شهرستان بیجار
تعریف روستا ::
روستا عبارت است از محدوده ای از فضای جغرافیایی که واحد اجتماعی کوچکی مرکب از تعدادی خانواده در آن تجمع یافته اند .
بیشتر فعالیت هایی که برای تامین نیازمندی های زندگی خود انجام می دهند از طریق استفاده و بهره گیری از زمین و درون محیط مسکونی شان صورت می گیرد و اکثریت افراد آن به کار کشاورزی اشتغال دارند و شغل کشاورزی به عنوان اساس کار روستاییان قرار دارد .
از نظر تقسیمات کشوری ده (روستا یا آبادی) در ایران کوچکترین واحد سکونتگاهی و اجتماعی- سیاسی است.
مطابق سرشماری هایی که در کشور انجام می شود به نقاطی که کمتر از 500 نفر جمعیت داشته باشد روستا گفته می شود.
یک روستای ایرانی دارای برج و بارو. نگاره از شماره ۴۱ ماهنامه دانش همگانی
موقعیت جغرافیایی روستا ::
روستاي صلوات آباد از توابع بخش مرکزي شهرستان بيجار در استان کردستان، با مختصات جغرافيايي 47 درجه و 32 دقيقه طول شرقي و 36 درجه و 16 دقیقه عرض شمالي، در 19 کيلومتري شمال غربي شهر بيجار واقع شده است.
موقعیت نسبی و ویژگی های طبیعی و وضعیت اقلیم ::
روستاي صلواتآباد بيجار در محدوده کوهستاني استقرار يافته و بافتي متراکم دارد و از اطراف، به کوههاي بلندي محدود ميشود و رودخانه قزل اوزن نيز، در جنوب آن جريان دارد. کوه صلوات آباد در 2 کیلومتری و کوه دوازده امام در نیم کیلومتری آن قرار دارد.
ارتفاع روستاي صلواتآباد بيجار از سطح دريا 1605 متر است؛ آب و هواي آن در بهار و تابستان معتدل و خنک و در زمستان، بسيار سرد مي باشد.
خانه هاي روستاييان تحت تأثير محيط طبيعي، نوع معيشت، و نوع فعاليت روستاييان شکل گرفته است.
مصالح عمده به کار رفته در خانههاي قديمي سنگ، خشت و گل است که به راحتي در اطراف روستا يافت ميشود. در ساخت خانههاي جديد نيز از سنگ، سيمان، آجر، گچ و آهن نيز استفاده ميشود.
تاريخچه::
جاذبه هاي تاريخي اين روستا نيز جالب توجه است. از آن جمله، قلعة قديمي صلواتآباد، با برج و باروي مستحکم خشتي و گلي با اروسيهاي داخل قلعه، خانة قديمي با گچبريها، تزيينات داخلي و اروسيهاي بسيار زيبا همراه با نوع ترکيب فضاها، پستو، سه دريها و پنج دريها، از قابليتهاي تاريخي روستاست.
پل صلوات آباد از دیگر جاذبه های تاریخی این روستاست. این پل در مسیر ارتباطی بیجار – تکاب در آذربایجان غربی قرار دارد . تاریخ دقیق ساخت پل مشخص نیست اما از شواهد پیداست كه این پل با عناصر ویژه دوران صفویه به ویژه سنگهای حجاری شده و الگو های معماری این دوران احداث و در دوره های بعد مرمت شده است . در ساخت این پل از قوس های تیزه دار و سكوهای متعدد با رعایت كامل اصول پل سازی در معماری ایران استفاده شده است . پل صلوات آباد دارای 9 چشمه با دهانه های متفاوت است . طول پل 130 متر و ارتفاع آن به نسبت موقعیت و توپوگرافی محل بین 4/8 تا 12 متر متفاوت است . بر اثر سیلاب های سال 1375 شمسی پل دچار تخریب و ویرانی بیش از حد شد و طی سالیان اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت و بهسازی شد.
آب آشامیدنی روستا از طریق چند حلقه چاه و آب زراعی توسط شاخه ای از رودخانه ی قزل اوزن که در جنوب روستا جریان دارد تامین می شود.
ویژگی های انسانی روستا ::
براساس نتايج سرشماري سال 1375، روستاي صلواتآباد بيجار 120 نفر جمعيت داشته است که در سال 1385، به 60 نفر کاهش يافته است.
جمعیت : 60 نفر تعداد خانوار : 10
مذهب ::
دارای دین اسلام و مذهب شیعه جعفري می باشند.
زبان و گویش ::
مردم صلواتآباد بيجار به زبان کردي با لهجه گروسي سخن ميگويند.
وضعیت زیست حیوانات ::
در این روستا در کنار حیوانات اهلی مشترک با سایر روستاهای همجوار نظیر گاو و گوسفند و مرغ و... حیواناتی نظیر گرگ ، روباه ، خرگوش و کبک نیز در نزدیکی آن یافت میشوند.
آداب و رسوم و نحوه پوشش و فعالیتها ::
مردم روستاي صلواتآباد بيجار مانند ديگر نواحي استان کردستان، مراسم ديني و ملي خود را با تشريفات برگزار ميکنند.
از جملة مراسم خاص روستا، برگزاري جشنهاي عروسي است، که طي آن مردم با شادماني و سرور همراه با نواختن سازهاي محلي به خواندن انواع آوازها و رقصهاي محلي ميپردازند.
فعالیت ورزشی متداول و مورد علاقه روستاييان، سوارکاري است. از جمله بازيهاي رايج روستا، ميتوان به قاچان، مردکان، هيوگرو و جوراب بازي اشاره کرد.
پوشاک مردم روستاي صلواتآباد بيجار مانند ديگر مناطق کردستان، لباس محلي کردي است. پوشش مردان مشتمل بر چوخه، پانتول يا رانک، ملکي، لفکه سوراني، شال، دستار، فرنجي و کله بال است ؛ پوشش زنان نيز مشتمل بر انواع جافي، کلنجه، شال، کلکه و کلاو ميباشد.
کارکرد و ساختار اقتصادی روستا ::
درآمد بيشتر مردم از طريق فعاليتهاي زراعي و دامداري تأمين ميشود. کشت آبي و ديم در روستا رواج دارد و مهمترين محصولات زراعي و جاليزي آن مشتمل بر گندم، جو، هندوانه، خيار و بادمجان است. محصولات باغي آن نيز شامل زردآلو و هلو ميباشد.
انواع لبنيات مانند شير، ماست، کره و روغن حيواني نيز در روستا توليد ميشود. مردم روستا به ويژه زنان، به بافت فرش و گليم نيز ميپردازند.
تاسیسات زیربنایی و روبنایی و جاذبه های گردشگری ::
روستای صلوات آباد دارای تاسیساتی از جمله راه آسفالته (شوسه) - خانه ی بهداشت - مسجد و شورای روستا و دبستان و تاسیسات برق و تلفن میباشد. همچنین در این منطقه به دلیل وجود آثار تاریخی شامل پل صلوات آباد و بافت قدیمی روستا و قلعه آن و همچنین طبيعت زيبا، باغهاي سرسبز، مناظر کوهستاني، مزارع خرم حاشيه رودخانه قزل اوزن از ديدنيترين جلوههاي طبيعي روستاي صلواتآباد بيجار به شمار ميآيند
صنایع دستی و غذاهای محلی روستا ::
مهمترين صنعت دستي اين روستا، بافت قالي و گليم است. قاليهاي بافته شده داراي دو پود ضخيم و نازک هستند. اين نوع فرشها که بسيار سنگين پرز فراوان دارند در طرحهاي هندسي مختلف بافته ميشوند و غيرقابل تا کردن ميباشند.
راه ارتباطی ::
روستاي صلوات آباد بيجار از طريق شهرهاي بيجار و تکاب قابل دسترسي ميباشد و جاده هاي منتهي به اين روستا از شهرهاي مذکور آسفالت ميباشد. و در کل میتوان گقت دسترسی به این روستا آسان و کیفیت راه روستایی خوب است.
وسایل ارتباطی حمل و نقل روستا شامل تاکسی و مینی بوس می باشد.
تحقیق و گردآوری : اکبر رنجبران
منابع و مآخذ ::
تحقیق میدانی
سایت سازمان گردشگری استان کردستان www.kurdistanmiras.ir
خاطرات مردم
مصاحبه با اهالی روستا
دانشنامه رشد
اخبار روز
دسته بندي اخبار